چگونگی حمایت از صنایع اتومبیل سازی و ارزیابی آن در ایران

منظور از این مطالعه بررسی و ارزیابی نحوه حمایت از صنعت اتومبیل سازی در ایران می باشد. بطور دقیقتر، هدف اولیه ارزیابی تاثیر سیاستها حمایتی دولت در این رشته بر روی سطح تولید، اشتغال و قیمت تولیدات مختلف این صنعت می باشد. از این لحاظ مطالعه حاضر سعی در ارائه انواع مختلف حمایت های انجام شده چه بصورت مستقیم و چه غیرمستقیم نموده و می کوشد تا میزان این حمایت ها را اندازه گیری کند. به منظور برآورد میزان این حمایت ، از برخی از نرخهای حمایتی نظیر "حمایت گمرکی اسمی" و "حمایت ضمنی اسمی" از یکطرف ، و "حمایت گمرکی موثر" و "حمایت موصر ضمنی" از طرف دیگر، استفاده شده است . نرخ "حمایت گمرکی اسمی" همانطور که از اسمش پیدا است عبارتست از تاثیر نهائی تعرفه بر روی کالای تمام شده در صورتیکه نرخ "حمایت گمرکی موثر" دقیق تر بوده و تاثیر سیاستهای مختلف حمایتی را بر روی کالای نهائی و واسطه ای درنظر می گیرد. در این مطالعه روشن شد که سیاست های حمایتی دولت جو سرمایه گذاری در صنعت اتومبیل سازی را بنحو قابل ملاحظه ای مستعد ساخته است . بعلاوه رشد روزافزون آن، تاثیرات القائی بر روی منابع نزدیک و وابسته به این صنعت گذاشته است . علیرغم این اثرات مثبت ، سیاستهای حمایتی مذکور در فوق منتج به یک سری عواقب نامطلوب نیز گشته است . از آن جمله عدم ترغیب در بکارگیری نیروی کار، عدم استفاده از تمام ظرفیت تولیدی، و پرداخت مالیاتهای ناروا توسط مصرف کنندگان می باشند. با درنظرگرفتن اثرات مثبت و منفی سیاستهای حمایتی از این صنعت ، می توان چنین نتیجه گرفت که حمایت از صنعت اتومبیل سازی در ایران موجد یک بازار داخلی برای تولیدکنندگان داخلی بوده که در آن مصرف کننده باید بهای بیشتر برای کالای نامرغوب تر در مقایسه با کالاهای وارداتی مشابه آن بپردازد. یک نتیجه گیری منطقی از این مطالعه این است که اگر همین رویه ادامه یابد صنعت اتومبیل سازی در ایران هرگز قادر به رقابت در بازارهای بین المللی نخواهد بود. تصور می شود که در مقایسه با بکارگیری سیاستهای حمایتی کنونی بکارگیری مشوقهای تنظیم شده توام با سیاست وارداتی آزاد در آماده ساختن محصولات این صنعت برای رقابت بیشتر، ثمربخش تر باشد.